مشاهیر بندر لنگه

بندر لنگه:

در جغرافی زمان هخامنشیان، از بنادر مهم و تجاری خلیج فارس اندك نام برده شده است. گمان می رود كه بندر «گوگانا» همان بندر لنگه امروزی باشد كه در دوران حكومت هخامنشیان از بنادر معتبر تجاری محسوب می شده است؛ ولی در اثر تغییر و تحولات تاریخی و عدم توجه، این بندر كم كم رو به انحطاط گذارده و از رونق آن كاسته شده است. در سال هزار و ششصد و سی و هشت «تاورنیه»- سیاح فرانسوی- طی سفر از بصره به بندر لنگه مدت دو روز در این بندر اقامت نموده و از آن به خوبی یاد كرده است. در سال هزار و هفتصد و شصت میلادی، اعراب جواسم سواحل جنوبی خلیج فارس طی یك مهاجرت وسیع، جزیره قشم و بندر لنگه و بندرشناس را تصرف كردند. در زمان كریم خان زند (هزار و هفتصد و هفتاد و سه- هزار و هفتصد و چهل و سه میلادی) سهولت ارتباط دریایی خلیج فارس از طریق بندرلنگه رونق تجاری قابل توجهی در بندر لنگه و بندر كنگ به وجود آورد و راه كاروان رو شیراز نیز به اهمیت بازرگانی این دو بندر افزود. اعراب جواسم به دستور كریم خان زند و بنا به نظامی او، در بندر لنگه سكونت گزیدند و در آبادی و رونق آن همچنان كوشیدند؛ به طوری كه بندر فوق از مشهورترین بنادر خلیج فارس شد و در دوران قاجار، به عروس بنادر ایران معروف گردید. تا سال هزار و هشتصد و نود و شش میلادی، اعراب جواسم بر بندر لنگه تسلط داشتند. در سال هزار و هشتصد و هشتاد و نه میلادی در بندر لنگه دفتر كنسولگری فرانسه تأسیس گردید و از همین سال، گمرك بندر لنگه و بندرعباس زیر نظر و ریاست بلژیكی ها قرار گرفت. در سال هزار و هشتصد و نود و هشت میلادی یكی از افراد خانواده های حكومتی بندر لنگه به علت ضعف حكومت مركزی، بندر لنگه و مناطق اطراف آن را تحت تصرف خود درآورد و علی رغم مخالفت دولت مركزی ایران نمایندگانی را جهت اداره امور بندر لنگه انتخاب نمود. در اوایل سال هزار و هشتصدو نود و نه به سلطه او در بندر لنگه خاتمه داده شد.
در اواخر حكومت سلسله قاجاریه، بندر لنگه روبه ویرانی گذاشت و از شروع جنگ جهانی اول تا بعد از جنگ دوم جهانی هزار و نهصدو چهل و پنج كه انواع بیماری های واگیردار همراه با فقر و قحطی شیوع پیدا كرده بود، اكثر مردم این شهر فعالیت خود را تعطیل كرده، و به نقاط دیگر مهاجرت كردند. به همین دلیل به مرور زمان، نقاط مسكونی شهر خالی از سكنه شد و شهر فعالیت و چهره واقعی خود را از دست داد و سپس آرام آرام رونق یافت. بندر لنگه امروزی شهری نسبتاً آباد است و همچنان فعالیت های تجاری آن روبه گسترش می باشد. این بندراز طریق جاده های درجه یك و فرودگاه، با سایر نقاط ایران ارتباط زمینی و هوایی دارد.

قلیه ماهی ، ماهی سرخ کرده، شوربا، دم پختک یا مجبوس، تلیت گوشت، هواری، ناشف، دُسی، هریسه، مهیاوه و سوراغ از غذاهای محلی بندرلنگه است.

شوربا:

مواد لازم:

? نيم کيلو لپه
? يک عدد پياز
? سه قاشق غذاخوري نعنا
? دو قاشق غذاخوري زرشک
? ريحان، مرزه، ترخون و چهل گياه (سبزي مخصوص
اروميه) به ميزان دلخواه
? يک عدد تخم‌مرغ
? يک فنجان برنج ماشي
? چهار عدد سيب‌زميني
? نمک و فلفل به ميزان دلخواه

طرز تهيه:

لپه را همراه برنج در ظرفي پر از آب جوش ريخته و تا
پخته شدن کامل آن صبر کنيد، سپس سبزي و سيب‌زميني
را با کمي روغن، زردچوبه، نمک و فلفل به آن اضافه
کرده و به مدت نيم ساعت روي حرارت ملايم اجاق گاز
قرار دهيد.
در تابه‌اي ديگر روغن ريخته و پياز و نعنا و کمي
زردچوبه را به آن اضافه کرده و تفت دهيد. سپس پياز
داغ و نعنا داغ را به آن اضافه کنيد. تخم‌مرغ را پخته و
در آخر همراه غذا ميل کنيد.

سوراغ:

سوراغ غذاهای محلی آویخته به هنر , ذوق و علاقه مردم این دیار با رئوفات و رسم و رسومات جنوبی است. غذایی ساده در عین حال دلنگیز که یک حسن جالب این غذا در این است که آن برای خود محلی ها بسیار خوشمزه و هیجان انگیز هستند ولی برای غیر بومیان اصلا هیجانی ندارد و بسیار تعجب برنگیز است. سوراغ به غذای شور مزه ای گفته می شود که رنگ قرمزی دارد و از ماهی ریزی(در اصطلاه محلی مومغ)همراه با خاک سرخ(به زبان محلی گلک) و ادویه ای از جمله پوست خشک شده نارنج تشکیل می شود. سوراغ سلطان غذاهای محلی و بندری است که مردم علاقه زیادی به آن دارند و همیشه در قلب مردم جای خواصی دارد به قول معروف « بندری ها بدون آب می توانند زندگی کنند ولی بدون سوراغ هرگز!

تاریخچه سوراغ: حتماَ برای شما سوالی پیش می آید که چرا احالی جنوب از بین این همه مواد از خاک سرخ استفاده می کنند ! تاریخچه این ماده(گلک) به صد ها سال پیش (در دوره استعمار پرتقلی ها در جزیره هرمز) می رسد که پرتقالی ها برای جلوگیری از بیماری و مسمومیت سربازان خود از این ماده استفاده می کردند. خاک سرخ خاصیت ضد عفونی کنندگی و میکروب کشی دارد و می تواند مانع از فساد مواد غذایی شود و چون جنوبی ها به دلیل گرمی هوا مشکلاتی در حمل و نقل و نگهداری مواد غذایی چون ماهی داشتند از این ماده استفاده می کردند.

مهیاوه:

مهياوه : مهياوه كه مهيابه ، ماهياوه ، مهيوه ، مهوه ، موه ، هم به آن مي گويند ، غذاي مخصوص مردم جنوب ايران است گويا كلمه مهوه و مهياوه ، در اصل از دوكلمه ماهي و آوه ، مركب بوده و آوه به معني آب است .

قلیه ماهی:

مواد لازم:
ماهی=2 کیلوگرم(از نوع ماهیهای شیر،سنگسر،هامور یا شوریده)
پیاز متوسط=3 تا 4 عدد
گشنیز=1 کیلوگرم
شنبلیله=250 گرم
تمبر هندی=200 گرم
زردچوبه=2 قاشق مرباخوری
فلفل قرمز کوبیده شده=به مقدار کم(به نسبتی که میل داریم غذا تند باشد)
سیر=1 بوته
روغن=200 گرم

طرز تهیه:
سبزی را پس از تمیز کردن شسته در آبکش می ریزیم تا آب آن برود؛بعد آنرا ریز خرد می کنیم. پیاز را خرد کرده با روغن سرخ می کنیم تا طلایی شود. سیر را می کوبیم و در پیاز می ریزیم. سبزی را نیز به آن اضافه کرده، می گذاریم آب آن تبخیر و کمی سرخ شود. ماهی را تکه کرده با 1 استکان آب و کمی نمک می گذاریم در حرارت ملایم بپزد. پوست آن را می گیریم و به قطعات درشت خرد کرده در سبزی می ریزیم. تمبر هندی را در 2/1 لیوان آب جوش خیس می کنیم و در پارچه نازکی ریخته،شیره آن را می گیریم و آن را به سبزی و ماهی اضافه می کنیم؛زردچوبه و کمی نمک به آن زده مخلوط می نماییم. تمام مواد را همراه با یکدیگر،کمی سرخ می کنیم؛2 تا 3 لیوان آب در آن می ریزیم و در حرارت ملایم قرار می دهیم تا خورش آهسته بجوشد و جا بیفتد. در اواخر طبخ ترشی و نمک آن را اندازه می کنیم.